تکنیک پومودورو چیست؟ روشی برای تمرکز بیشتر
آنچه می خوانید
شروع این یادداشت را با سخنی خودمانی از تجربه خودم که در حوزه مدیریت زمان و برنامه ریزی دارم شروع می نمایم و سپس به سراغ مبحث اصلی می روم و تکنیک پومودورو را مفصل توضیح خواهم داد و در پایان نظرات برخی از دوستان که با این تکنیک کار کرده اند را من باب آشنایی شما با تجربیات سایر افراد قرار خواهم داد؛ امید است که از این پژوهش که در قالب یادداشتی کوتاه برای شما آماده نموده ام لذت برده و مفید واقع گردد.
کلامی دوستانه با شما:
از اونجایی که من کلا به مبحث نظم، برنامه ریزی و مدیریت زمان علاقه زیادی دارم، هر جا تکنیک و روش جدیدی در این زمینه می بینم سریع جذبش می شم و امتحان می کنم.
بنظرم این تکنیک و تکنیک هایی مشابه این که باید در مدت زمان خاص و یا طبق شرایط خاصی، روی یک موضوع و یا وظیفه خاص تمرکز بشه، مناسب افرادی هست که بخش بیشتر زمانشون در اختیار خودشون هست.
اما مثلا در مورد یک مادر با بچه کوچک این نوع تکنیک ها چندان کارایی ندارن. چون معمولا اینجوری هست که یک مادر موقع انجام کار بارها از سمت بچه فراخونده می شه و مجبوره کار رو رها کنه و دوباره در صورت امکان برگرده و ادامه بده و …
مگر اینکه زمان های تنظیم شده خیلی کوتاه باشن و یا کار موردنظر نیاز به تمرکز و دقت زیادی نداشته باشه.
گوجه فرنگی ای که به تکنیک مدیریت زمان تبدیل شد
در دهه هشتاد میلادی پژوهشگر، کارآفرین و نویسنده ای بنام فرانچسکو سیریلو (Francesco Cirillo) فن مدیریت زمانی تحت عنوان Pomodoro Technique تکنیک پومودورو را ابداع نمود. این روش در واقع برگرفته از یک ایده آشپزی ایتالیایی است.
فرانچسکو تایمری به شکل گوجه فرنگی داشت که از این ابزار برای کنترل و برنامه ریزی مباحث و اهداف تحصیلی اش استفاده می نمود.
از همین رو این روش پومودورو نام گرفت به معنای گوجه فرنگی در زبان ایتالیایی و گوجه فرنگی قرمز تبدیل به نماد آن گردید.
در این تمرین ساده شما به مغز خود کمک می کنید تا بر روی یک وظیفه یا هدف مشخص تمرکز نموده و از پرش های مختلف و متعدد فکری جلوگیری می گردد. به عبارت دیگر هنگامی که شما یک Task یا کار بزرگی را برای انجام در پیش رو دارید؛ به منظور بهبود فرآیند اجرا، آن را به قطعات و بخش های کوچکتر تقسیم نموده و برای به پایان رساندن هر بخش یا Segment مدت زمان مشخصی را در نظر می گیرید.
این روش بسیار راحت و آسان است، مفهوم کلی آن به این شکل است:
زمانی‌که با وظیفه‌ی بزرگی رو‌به‌رو شدید، آن را به اهداف کوچک و کوتاه‌مدت با زمان محدود تقسیم‌بندی کنید.
با استفاده از این روش مغز در یک مدت کوتاه ملزم می شود که فقط بر روی یک فعالیت ثابت تمرکز کند و به جاهای دیگر پرش نداشته باشد. کارکرد دیگر این روش این است که از صرف یکباره انرژی جلوگیری کرده و در طول زمان بازدهی و کارایی آن به حد بالایی می رسد.البته این تکنیک مانند تمامی روش های مدیریتی بصورت یک چرخه عمل می نماید و به مرور زمان که تبدیل به یک عادت مغزی شد؛ متوجه نتایج فوق العاده آن که شامل افزایش قدرت تمرکز، بهبود کارایی، تقویت انگیزه و نهایتا شکوفایی خلاقیتان است؛ خواهید شد.
تکنیک پومودورو چگونه کار می کند؟
شیوه کار تکنیک پومودورو بسیار ساده است و شما برای شروع کار تنها به ابزار سنجش زمان به اصطلاح تایمر Timer نیاز دارید. (می توانید از تایمر گوشی موبایل، ساعت هوشمند و نرم افزارهای مختلف استفاده نمایید) در ادامه مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید:
- یک تکست Task یا وظیفه ای برای خود تعیین نمایید.
- تایمر خود را روی مدت زمان ۲۵ دقیقه قرار دهید. (به این معنی که ۲۵ دقیقه می خواهید تمام حواس و تمرکز خود را روی انجام فعالیت مرحله یک بگذارید.)
- به ازای هر ۲۵ دقیقه به خود یک استراحت کوتاه مدت به مدت ۵ دقیقه بدهید. (به این معنی که زمانی که تایمر به صدا در آمد و ۲۵ دقیقه تان به پایان رسید دست از کار بکشید و کمی استراحت داشته باشید.)
- مراحل ۱ تا ۳ را ۴ مرتبه تکرار کرده (۵-۲۵) و در آخر کار یک استراحت طولانی مدت حدود ۱۵ الی ۳۰ دقیقه برای خود داشته باشید.
پیشنهاد برای استراحت:
برای استراحت کوتاه مدت پیشنهاد می کنم از صندلی خود بلند بشوید، در فنجان خود چایی یا قهوه بریزید، چند قدم راه بروید، پنجره را باز کنید و نوشیدنی خود را بنوشید و نفس عمیق بکشید. (این مورد گزینه مورد علاقه من در زمان استراحت بین کاری ام است، مثلا در حین نوشتن این یادداشت این کار را انجام داده ام.)
برای استراحت طولانی مدت (یک ربع الی نیم ساعته) کاری انجام دهید که نیاز به صرف انرژی بیشتری دارد؛ تا برای شروع دور بعدی آماده شوید. (پیاده روی بروید، صحبت کنید، اگر در خانه دورکاری دارید؛ کار خانه را انجام دهید)
نکته بسیار مهم در تکنیک پومودورو
در طول ۲۵ دقیقه خود را از هر گونه عامل حواس پرتی دور نمایید. گوشی همراه خود را در حالت پرواز یا بیصدا قرار دهید، در اتاقی خلوت باشید، به خانواده بگویید که در این مدت به سراغتان نیایند و… به مدت زمان ۲۵ دقیقه به کار خود متعهد باشید و بر وسوسه چک کردن گوشی و انجام کارهای دیگر غلبه نمایید.
راهکار اطلاع رسانی، مذاکره و تماس
برای تمرکز بیشتر و استفاده از قدرت مغزی تان بصورت کامل و یا ۱۰۰ درصدی به شما راهکار “اطلاع رسانی، مذاکره و تماس” را پیشنهاد می کنم که به این صورت است:
- قبل از شروع کار به اطرافیان خود بگویید که مشغول اجرای یک پروژه هستید و نیاز به تمرکز دارید و در نهایت مزاحم تان نشوند.
- حتما زمان بازگشت و پایان تمرکز را نیز به آنها اطلاع رسانی کنید.
- در زمان استراحت خود به کارهایی که ذهنتان را مشغول کرده اند برسید.
- ممکن است گاهی اوقات موارد اضطرار بوجود آید که کاملا طبیعی است و باید انجامشان داد؛ اما اینکه صادقانه با اطرافیان صحبت نمایید و وضعیت خود را شرح دهید، به شما کمک بزرگی خواهد نمود و بهتر می توانید زمان خود مدیریت کنید.
تجربیات دوستانی که از تکنیک پومودور استفاده نموده اند:
تجربه علی از کار با پومودورو
من با تکنیک های زیادی برای برنامه ریزی و مدیریت زمان کار کردم و معمولا شکست خوردم. مثل بولت ژورنال، دفتر برنامه ریزی روزانه زندگی و تو دو لیست ها و … به نظرم مدیریت زمان خوب باید ترکیبی از وظیفه و زمان باشه و یه انعطاف خیلی خوبی از برنامه ریزی زمانی روزانه داشته باشیم.
قوانین سفت و سخت معمولا خسته کننده و مکانیکی میشه و نتیجه اون شکست و دلسردی بیشتر میشه. چون روزانه وظائف غیر منتظره ای پیش میاد که نمی دونیم چند پومودورو هم زمان می بره.
به نظرم اگه قراره یه زمانبندی خوب داشته باشیم، باید روی نصف اون برنامه زمانی مون برنامه ریزی حساب شده کنیم. یعنی اگه روزی ۶ ساعت زمان خیلی داریم روی سه ساعتش کار کنیم، ثبتش کنیم و پیگیریش کنیم.
همچنین در کنار زمانمون وظائفمون را هم به فاکتورهایی مثل مدل آیزنهاور (بر اساس ضرورت و فوریت) اولویت بندی کنیم تا تو باکس زمانیمون قرار بگیره.
تجربه محمد جواد از کار با پومودورو
پومودورو، بیش از اینکه امکان برنامه‌ریزی بهتر و نظارت بهتر روی انجام برنامه‌هایم را بدهد، به اولویت‌بندی و عملی کردن این اولویت‌ها هم به من کمک کرده. آموزش انواع برنامه ریزی روزانه، تأکید دارد که برای منابع‌مان در زندگی، خوب است برنامه داشته باشیم. اینکه هر کدام را چقدر و برای چه فعالیتی انجام بدهم. یکی از اصلی‌ترین منابع هم «زمان» است.
برخی فعالیت‌هایم در طول روز مربوط می‌شود به مطالعه در رشته تخصصی‌ام. در کنار این موضوع، کار کردن موسیقی هم یکی از این فعالیت‌هاست. زمانی که به پومودوروی هر کدام اختصاص می‌دهم را تعیین کرده‌ام. برای درس‌های تخصصی‌ام، هر پومودورو ۴۵ دقیقه است. برای وبلاگ نویسی ۳۵ دقیقه. برای موسیقی ۳۰ دقیقه.
روزانه سعی می‌کنم ۴ پومودورو ۴۵ دقیقهای برای رشته تخصصی‌ام، ۲ پومودورو ۳۰ دقیقهای برای موسیقی و یک پومودورو ۳۵ دقیقهای برای وبلاگ‌نویسی قرار بدهم. اگر شرایط درست پیش برود و مشکلی پیش نیاید یا برنامه غیرمترقبه‌ای اتفاق نیفتد.
این‌ها شاید روی هم رفته بین ۴ تا ۵ ساعت کار عمیق را رقم بزند.
با این کار هم برنامه‌ریزی را خوب انجام می‌دهم، هم تفکر استراتژیک و استفاده از منبع زمان را عملی کرده‌ام. کار لذت‌بخشی‌ست. انگیزه می‌دهد.
تجربه هدی از کار با پومودورو
من برای استفاده از این تکنیک تایمر های مکانیکی رو خیلی خیلی بیشتر ترجیح میدم. چون این تایمر ها رو نمیشه pause کرد. مجبوری که متمرکز بمونی. البته محیط هم باید ساکت و بدون distraction باشه. اما پومودور های دیجیتال رو بیشترشون رو میشه pause کرد و این خوب نیست. البته قابلیت تمرکز کامل هم دارن بعضی هاشون اما اون حس تایمر مکانیکی بازم ایجاد نمیشه. من هنوز البته موفق نشدم تایمر مکانیکی بخرم.
من برای آموزش در حوزه موفقیت، برنامه ریزی و هدف گذاری و توسعه فردی به وب سایت های زیادی مراجعه کردم و بهترین اونها از نظرم وب سایت های متمم، کاربوم، سیمینه و بوکاپو هستن.
