زبان کاتلین (Kotlin) برای برنامه نویسی اپلیکیشن

چه اگر بخواهید به تازگی برنامه نویسی اپلیکیشن های موبایلی را یاد بگیرید و چه اگر بخواهید مهارت های خود را افزایش دهید زبان برنامه نویسی کاتلین ( Kotlin ) به شما پیشنهاد میشود. در ادامه ی مقاله درباره ی مزیت های کاتلین صحبت خواهیم کرد.

زبان برنامه نویسی کاتلین ( Kotlin ) چیست ؟

کاتلین که بصورت Kotlin نوشته میشود قبل از هر چیزی نام یک جزیره در کشور روسیه است ولی این نام ، توسط یک تیم برنامه نویسی روسیه ای، روی یک زبان برنامه نویسی نسبتا جدید گذاشته شده است. زبان برنامه نویسی کاتلین ( Kotlin ) در سال ۲۰۱۱ توسط شرکتی در روسیه و در جزیره ی کاتلین توسعه داده شده است.

هدف از توسعه ی این زبان حل کردن مشکلات و نقص های زبان برنامه نویسی جاوا بوده است. به همین علت زبان کاتلین روی ماشین مجازی جاوا یا JVM اجرا میشود.کاتلین از روزی که منتشر شد محبوبیت روز افزونی را در بین برنامه نویسان کسب کرد تا جایی که در سال ۲۰۱۷ توسط شرکت گوگل ، زبان رسمی برنامه نویسی اندروید معرفی گردید و از آن تاریخ به بعد تمامی مستندات آموزشی برنامه نویسی اندروید در سایت گوگل ، با زبان کاتلین ارائه شد.

کاتلین به سرعت تبدیل به اولین زبان برنامه نویسی اندروید شد و سپس نسخه های مختلفی از این زبان برای پلتفرم های دیگر مثل برنامه نویسی ios ( گوشی های آیفون ) ، توسعه وب ، برنامه نویسی اپلیکیشن دسکتاپی و … منتشر شد.

این زبان در سال ۲۰۲۱ توسط ۵ میلیون برنامه نویس در سرتاسر جهان مورد استفاده بوده است. از آنجایی که زبان کاتلین یک زبان مدرن حساب میشود این محبوبیت روز به روز در حال افزایش است. اما چرا زبان برنامه نویسی کاتلین به این شکل محبوب شد؟

در لیست زیر دلایل محبوبیت زبان برنامه نویسی کاتلین را آورده ایم :

1. یادگیری آسان
2. کدنویسی مختصر و خوانایی بالا
3. پشتیبانی از محیط های برنامه نویسی و ابزارهای SDK زیاد
4. سازگاری ۱۰۰٪ با زبان جاوا
5. مالتی پلتفرم بودن ( Multi-Platform)
6. آینده ی خوب

همانطور که در لیست بالا ۶ عنوان ذکر شده مزیت های زبان کاتلین هستند از آن طرف معایب زبان جاوا حساب میشوند. هرچقدر یادگیری جاوا سخت و پیچیده بود یادگیری کاتلین آسان و راحت است.

کدنویسی به زبان جاوا معمولا بسیار بیشتر از زبان کاتلین است و همین تعداد خطوط بالا باعث بروز خطاهای بیشتر میشود و انرژی بیشتری را از برنامه نویسان میگیرد.

از آنجایی که بسیاری از پروژه ها تا قبل از ظهور کاتلین با زبان جاوا بودند ، کاتلین طوری طراحی شده است که ۱۰۰٪ با پروژه های جاوا سازگار باشد یعنی شما میتوانید نصف پروژه را با جاوا و نصف دیگر را با کاتلین بنویسید و هیچ مشکلی پیش نیاید. همین امر باعث شد که شرکت ها و افراد مختلف راحت تر بتوانند به سمت زبان برنامه نویسی کاتلین کوچ کنند.

یکی از بزرگترین معایب زبان برنامه نویسی جاوا ( Java ) وجود خطاهای زیاد پیش بینی نشده بودند که باعث میشد کیفیت اپلیکیشن های تولید شده به شدت کاهش پیدا کند. باگ های پی در پی و کِرَش شدن های عجیب از دردسرهای جاوا بود که زبان کاتلین با ارائه ی راه حل های جدید مثل Null-Safity از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد و باعث شد کیفیت اپلیکیشن های تولید شده به شکل چشم گیری افزایش پیدا کند.

همین مزایای عالی باعث شده است که برنامه نویسان قدیمی جاوا به دنبال آموزش کاتلین باشند و کم کم از سمت جاوا به کاتلین مهاجرت کنند.

پیش نیازهای یادگیری زبان برنامه نویسی کاتلین چیست ؟

زبان برنامه نویسی کاتلین با انواع محیط های برنامه نویسی سازگار است ، برای شروع برنامه نویسی کاتلین نیاز به یک محیط کدنویسی دارید که محیط های زیر پیشنهاد میشود نصب کنید‌:

• محیط برنامه نویسی IntelliJ IDEA : محیط برنامه نویسی ساخته شده توسط همان شرکتی است که کاتلین را ساخته است. این محیط بصورت کامل از زبان کاتلین پشتیبانی میکند.
• محیط برنامه نویسی Android Studio : بعد از اینکه بسیاری از برنامه نویسان اندروید به سمت کاتلین مهاجرت کردند محیط Android Studio نیز از زبان کاتلین بصورت رسمی پشتیبانی کرد. اندروید استودیو خود برپایه ی IntelliJ IDEA پیاده سازی شده است.
• محیط برنامه نویسی Eclipse : این محیط برنامه نویسی نسبتا سن زیادی دارد و قبل از بوجود آمدن اندروید استودیو بعنوان بهترین محیط برنامه نویسی اندروید استفاده میشد. شما هم اکنون میتوانید از محیط ایکلیپس برای کاتلین استفاده کنید.

علاوه بر محیط های برنامه نویسی شما باید با مبانی و اصول برنامه نویسی آشنا باشید تا بتوانید از آموزش های کاتلین به نحو احسن استفاده کنید و این زبان جدید را یاد بگیرید.

همچنین آشنایی با سیستم عامل های اندروید ( android ) و آیفون ( ios ) الزامی است.

بازار کار زبان برنامه نویسی کاتلین در ایران و در خارج از ایران

از انتشار کاتلین برای اولین بار سالهای زیادی میگذرد و در طی سالهای گذشته مزیت های زبان کاتلین سبب شده است که بسیاری از پروژه ها از زبان های قبلی خود به سمت کاتلین مهاجرت کنند. این اتفاق تنها برای حوزه ی برنامه نویسی اندروید و زبان جاوا نبوده بلکه در برنامه نویسی آی او اس ( ios ) نیز از کاتلین نیتیو ( kotlin native ) استفاده میشود.

گفتنی است تقریبا کاتلین جایگزین جاوا در حوزه ی برنامه نویسی موبایل شده است و تمام تقاضاهای بازار کار نیز به سمت زبان برنامه نویسی کاتلین حرکت میکند.

اگر به سایت جابینجا با فیلتر kotlin سر بزنید کلی پروژه ی کوچک و بزرگ هستند که نیاز به برنامه نویس کاتلین دارند.تقریبا ۹۰٪ استخدامی برنامه نویسان در حوزه ی برنامه نویسی اپلیکیشن مربوط به زبان کاتلین میباشد که این خود نشان دهنده ی محبوبیت این زبان در بین شرکت ها و تیم های مختلف برنامه نویسی است.

همچنین در سطح جهانی ، از سال ۲۰۱۷ که زبان کاتلین توسط گوگل معرفی شد اکثر درخواست های بازار کار به سمت زبان کاتلین میل پیدا کرده است.

چه نوع اپ هایی را میشود با کاتلین تولید کرد؟

تقریبا هر نوع اپلیکیشن و گیم موبایلی را میشود با زبان کاتلین تولید کرد. در لیست زیر برخی از اپلیکیشن ها را که میتوان با زبان کاتلین ، توسعه داد نوشته ایم:

• ساخت اپلیکیشن فروشگاه اینترنتی با کاتلین ، مشابه دیجیکالا و …
• توسعه ی اپلیکیشن مسیر یابی روی نقشه مشابه تاکسی های آنلاین و …
• توسعه ی اپلیکیشن های پیام رسان یا سوشیال مدیا مثل روبیکا و ایتا و …
• و تقریبا هر نوع اپ خدماتی

در زیر برخی از معروفترین اپلیکیشن های جهانی را میبینیم که با زبان کاتلین توسعه داده شده اند :‌

1. Evernote
2. Zomato
3. Netflix
4. Pinterest
5. Square
6. Uber
7. Swiggy
8. Trello

همچنین شما میتوانید با زبان کاتلین به بازیسازی بپردازید و گیم های عالی برای موبایل خلق کنید البته باید قبل از بازی سازی ، زبان برنامه نویسی کاتلین را بصورت کامل یاد بگیرید.

آینده ی زبان برنامه نویسی کاتلین چطور است ؟

کاتلین یک زبان جدید و مدرن است ، تیم توسعه دهنده ی کاتلین یکی از پر تلاش ترین تیم های برنامه نویسی در سطح جهان است. آنها با ایجاد محیط های برنامه نویسی مثل IntelliJ IDEA ، PhpStorm و … به مشهوریت رسیدند. هدف تیم سازنده ی کاتلین رفع کردن نقص های دیگر زبان های برنامه نویسی مخصوصا زبان جاوا بوده است. از طرفی دیگر برنامه نویسان سرتاسر جهان از محصولات این شرکت مخصوصا زبان کاتلین به شدت استقبال کرده اند.

از زمان انتشار زبان کاتلین آمار استفاده کنندگان آن رو به افزایش بوده است و پیش بینی میشود در سالهای آینده نیز به تعداد استفاده کنندگان این زبان اضافه شود.

در تصویر زیر که توسط آمار سایت جت برینز منتشر شده علت مهاجرت برنامه نویسان از دیگر زبانها به سمت کاتلین را میبینید :

از تصویر آمار بالا به خوبی میتوان درک کرد که عمده ی علت مهاجرت به زبان کاتلین فرار از نقص های دیگر زبان های برنامه نویسی مثل NullPointerException زبان جاوا بوده است.

بعنوان آخرین نکته باید در نظر داشته باشید زبان کاتلین برنامه هایی برای دیگر حوزه ها مثل برنامه نویسی وب ، بازی سازی ، هوش مصنوعی و … دارد که در صورت نفوذ این زبان به آن حوزه ها ، استقبال از این زبان نوپا چندین برابر خواهد بود و قطعا آینده خوبی در انتظار کسانی است که زبان برنامه نویسی کاتلین را یاد میگیرند و بعنوان تخصص در رزومه ی خود دارند.