ایده های پژوهشی فرهنگیان، عامل توسعه نظام آموزشی
آنچه می خوانید
از آنجایی که نهادهای آموزشی، محلی برای رشد و اعتلای آینده دانش‌آموزان هستند، باید توانایی و مهارت‌های آنها را نیز افزایش دهند. این نهادها برای رسیدن به چنین هدفی طرح‌های مختلفی را مد نظر دارند که برخی از آنها توسط معلمان و برخی دیگر هم توسط دانش‌آموزان پیگیری می‌شوند. ما در این راهنما به طور ویژه به طرح نماد ، طراحی واحد یادگیری و پویش مهر می‌پردازیم تا بدانید هدف این طرح‌ها چیست و چگونه می‌توان به نمونه‌های کاربردی آنها دسترسی پیدا کرد.
اهداف طراحی واحد یادگیری
بسیاری از مدرسان به دلیل کمبود وقت، روش‌های مختلفی را برای تدریس به محصلان در نظر می‌گیرند. برخی از آنها (بدون توجه به یادگیری دانش‌آموز)، درس‌ها را به سرعت تمام می‌کنند و برخی دیگر، از دانش‌آموز می‌خواهند دروس باقی مانده را به صورت خود خوان مطالعه کنند. برخی دیگر هم در زمان خارج از مدارس و دانشگاه‌ها کلاس‌های تدریس اضافی برگزار می‌کنند. اما این روش‌ها ممکن است به فرایند تحصیل آسیب بزنند. به همین دلیل دانشگاه فرهنگیان، طراحی واحد یادگیری را ایجاد کرده تا اساتید و معلمان بتوانند با برنامه ریزی از قبل و بدون استرس زمان تدریس خود را بهبود بخشند و بهترین نتیجه را به دست آورند. این طرح با ایجاد فضایی مناسب برای آموزش و پرورش محصلان، امکان یادگیری بهتر و انجام دقیق‌تر دروس را فراهم می‌کند.
به یاد داشته باشید که در این طرح، چهار عنصر ارتباطی مبنی اصلی قرار داده می‌شوند که عبارت‌اند از:
- ارتباط با خدا
- ارتباط با خود
- ارتباط با خلق یا دیگران
- ارتباط با خلقت یا طبیعت
این چهار عنصر با محوریت تفکر انتقادی در این طرح قرار گرفته‌اند تا به نتایج مناسبی دست پیدا کنیم. برای دانلود نمونه درس ملی، می‌توانید سری به وب‌سایت برای بانک فایل پژوهشی معلمان بزنید.
اهداف پویش مهر
منظور از طراحی (Designing) آموزشی، پیش‌بینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگی‌های دانش‌آموزان است. توجه و دقت در تنظیم آن می‌تواند موجب کارایی و اثربخشی تدریس معلمان در کلاس درس شود. پویش مهر ممکن است به دو صورت خرد و کلان انجام گیرد. طراحی این روند در سطح کلان به شورای برنامه‌ریزی درسی و متخصصان آموزشی مربوط است، اما طراحی در سطح خرد را شخص معلم انجام می‌دهد.
هدف از طراحی روند آموزشی، فراهم کردن امکانات یادگیری بیشتر است. د راصل، انتخاب فعالیت‌های مناسب برای یادگیری مؤثر و عمیق، عامل مهمی در فرایند طراحی یک درس به شمار می‌رود. در فرایند طراحی می‌توانیم از الگوهای مختلف استفاده کنیم، اما در تمامی الگوها باید حداقل ۴ مرحله اساسی را مد نظر قرار دهیم. این مراحل که نباید ترتیب آنها نادیده گرفته شود، عبارت‌اند از:
- مرحله اول: تحلیل و تنظیم تمامی اهداف آموزشی
- مرحله دوم: تحلیل موقعیت آموزشی
- مرحله سوم: تحلیل و تعیین محتوا، روش و وسیله آموزشی
- مرحله چهارم: تحلیل و تعیین نظام ارزیابی
زمان تنظیم این روند به یاد بسپارید که اهداف جزئی با تجزیه اهداف کلی به دست می‌آیند و مراحل رسیدن به اهداف کلی را مشخص می‌کنند. این اهداف نسبت به اهداف جامع مشخص‌تر و محدودتر هستند و البته نسبت به اهداف رفتاری هم دارای جامعیت و شمول بیشتری خواهند بود. هدف‌های جزئی اغلب به صورت افعال کلی و مبهم نوشته می‌شوند و ممکن است قابل تجزیه به اهداف جزئی ریزتر باشند. می‌توان بر اساس موضوع اصلی، هدف کلی را نوشت و با عناوین فرعی، اهداف جزئی را تنظیم کرد. اگر زمان کافی برای بررسی این موارد را ندارید، وب‌سایت برای بانک فایل پژوهشی معلمان این مسئله را هم برای شما رفع کرده است.
اهداف طرح نماد
در نظر داشته باشید که چنانچه طرح‌های ذکر شده با موفقیت اجرا شوند، دانش‌آموز امکان رشد بیشتر و استفاده از مهارت‌های خود را خواهد داشت. در نتیجه می‌تواند در طرح نماد، خوش درخشیده و توانایی‌های خود را محک بزند. این طرح یکی از بهترین طرح‌های الهام گرفته شده از نام بزرگ دانشمند ایرانی جابر بن حیان است و در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حتی در بسیاری از مدارس کشور به صورت اجباری پیگیری می‌شود تا دانش‌آموزان از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را ببرند.
طرح مذکور، با توجه به ترغیب دانش‌آموزان به کار گروهی و همچنین حمایت از رونق و تولید داخلی در پایه‌های پنجم و ششم، تأثیر بسیار مثبتی بر ذهن دانش‌آموزان در امر تحقیق و پژوهش عملی گذاشته است. این طرح به دانش‌آموزان امکان دهد که به کمک یکدیگر و با همکاری و مشارکت گروهی، پروژه‌های عملیاتی را در سطح خودشان انجام و ارائه دهند. در این راستا باید روند تحقیقاتی خود را به صورت کامل مستندسازی ارائه دهند. به همین دلیل، این طرح مهم توانسته است طرفداران زیادی را جذب کند.
یکی از اهداف اصلی این طرح، تشویق دانش‌آموزان به امر پژوهش است. از جمله دیگر اهداف این طرح هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برنامه‌ریزی به منظور مشارکت اولیا در تحصیلات فرزندان
- ایجاد فرصت‌هایی برای همکاری دانش‌آموزان با دیگر هم‌کلاسی‌ها
- آشنایی با اهمیت مشارکت گروهی و مزایا آن برای دانش‌آموزان
- ایجاد فضای مناسبی برای ارتباط اولیا و معلمان درباره مسائل آموزشی
- تقویت قدرت ابتکار و خلاقیت دانش‌آموزان
- فراهم کردن فرصت‌های نوآوری، ترویج و حمایت از کالاهای ایرانی در این زمینه
با توجه به نکات ذکر شده، هم معلمان و هم دانش‌آموزان باید طرح‌های پیشنهاد خود را در نظر داشته باشند و آن را برای اجرای با موفقیت به درستی تنظیم کنند.
منبع : سایت مهر سی
